antifosfolipid sendromu ne demek?

Antifosfolipid Sendromu (APS)

Antifosfolipid sendromu (APS), kanda antifosfolipid antikorları olarak adlandırılan belirli antikorların varlığı ile karakterize otoimmün bir hastalıktır. Bu antikorlar, vücudun kendi hücre zarlarında bulunan fosfolipidlere karşı gelişir.

Temel Özellikler:

• Antikor Varlığı: APS tanısı için, kanda antifosfolipid antikorlarının (özellikle antikardiyolipin, anti-β2 glikoprotein I ve lupus antikoagülanı) kalıcı olarak pozitif olması gereklidir. Bu antikorların en az iki kez, belirli aralıklarla yapılan testlerde saptanması şarttır.
• Klinik Bulgular: Antikor varlığına ek olarak, APS ile ilişkili klinik belirtiler de olmalıdır. En yaygın klinik belirtiler şunlardır:
  • Tromboz: Venöz (toplardamar) veya arteryel (atardamar) damarlarda kan pıhtıları oluşması. Bu pıhtılar, bacaklarda derin ven trombozu (DVT), akciğer embolisi, inme veya kalp krizi gibi ciddi sorunlara yol açabilir.
  • Gebelik Komplikasyonları: Tekrarlayan düşükler (tekrarlayan%20gebelik%20kaybı), erken doğum, preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) veya plasenta yetmezliği gibi sorunlar.
  • Diğer Bulgular: Nadiren de olsa, APS ile ilişkili diğer bulgular arasında trombositopeni (düşük trombosit sayısı), livedo retikülaris (ciltte morarmış damar ağı), ve nörolojik belirtiler (baş ağrısı, migren, bilişsel bozukluklar) yer alabilir.

Nedenleri:

APS'nin kesin nedeni bilinmemektedir. Otoimmün bir hastalık olduğu düşünülmektedir, yani vücudun bağışıklık sistemi yanlışlıkla kendi dokularına saldırır. Genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerin (enfeksiyonlar, ilaçlar) hastalığın gelişiminde rol oynayabileceği düşünülmektedir.

Teşhis:

APS teşhisi, klinik bulguların ve antifosfolipid antikor testlerinin sonuçlarının birlikte değerlendirilmesiyle konulur.

Tedavi:

APS'nin tedavisi, kan pıhtılaşmasını önlemeye ve gebelik komplikasyonlarını azaltmaya odaklanır. Tedavi genellikle antikoagülan ilaçlar (kan sulandırıcılar) ve/veya düşük doz aspirin içerir. Hamile kadınlarda ise genellikle heparin ve düşük doz aspirin kombinasyonu kullanılır.

Önemli Not:

APS, farklı kişilerde farklı şekillerde seyredebilir. Bazı kişilerde sadece antikorlar bulunur ve herhangi bir klinik belirti görülmezken, bazılarında ise ciddi trombotik olaylar veya gebelik komplikasyonları gelişebilir. Bu nedenle, APS tanısı alan kişilerin düzenli olarak doktor kontrolünde olması ve tedaviye uyum sağlaması önemlidir.